Yurt dışından gelen etler Türkiye menşeili mi gösteriliyor?

Evet yanlış okumadınız, Yurt dışından gelen etler Türkiye menşeili mi gösteriliyor? Marketlerde ithal etlerin etiketlerinin hepsinde Menşei olarka Türkiye gösteriliyor.

İthal etler ve Şarbon skandalı tüm ülkede çoğumuzu tedirgin etmişken, konuyla ilgili yetkililerden kamuoyunu rahatlatan ve bilimsel çerçevede genel bir değerlendirme gelmemesi konunun ne kadar dikkate alındığını gözler önüne seriyor. Gıda Dedektifi konuyla ilgili çok önemli bir haber yapmış ve bunu sağlıklı yaşam ve beslenmeyi önemseyen bizler olarak size paylaşmayı görev biliriz.

Ortada cevap bekleyen onca soru varken, çözümü belli problemler artık canımızı tehdit eder boyuta dayanmışken, bu sessizlik pek de hayra alamet değil. Daha önce de defaten söylediğimiz gibi, Türkiye’ye gelen ithal etlerin geldiği ülkelerin, sayılarıının ve dağıtımı yapılan özel işletmelerin listesinin kamuoyuna açık bir portaldan yayınlanması gerekmektedir. Bunun yanısıra, Menşei: Uruguay veya Menşei: Brezilya gibi ithal hayvanların, Türkiye topraklarına girip bir işletmeye kayıt edildikten sonra Menşei: Türkiye şeklinde yanıltıcı dönüşümün son bulması gerekmektedir. Ne tükettiğimiz etin nereden geldiğini, ne de analiz raporlarını göremiyoruz. Hal böyle olunca da; “Gönül rahatlığıyla yiyebilirsiniz” sözü havada kalıyor.

Geçtiğimiz haftalarda İskenderun Limanına demirleyen İthal Angus gemisi 5 günlük tahliye işleminin ardından 20 bine yakın Angus’u ülkemize bırakarak ülkemizden ayrılmıştı. Ondan önce de onlarca kez ülkemiz limanlarına gelen Büyükbaş hayvan gemileri binlerce ton hayvan getirmişti. Bu hayvanların bir kısmı Et ve Süt Kurumu tarafından ithal edilirken, bir kısmı da özel işletmeler tarafından ithal ediliyor. Fakat bu etlerin hangi işletmeler tarafından ithal edildiği, ülkemize girdikten sonra nerelere gönderildiği ve hangi marka adıyla ya da hangi işletmede tüketiciye sunulduğu ise bilinmiyor.

Böyle bir ortamda, bugün de İskenderun limanına Canlı hayvan gemisi yanaştı. Bir takipçimizin fotoğrafladığı ve haber verdiği gemiyle ilgili araştırmamızı yaptık. Fotoğrafta gördüğünüz gemi; Almawashi isimli Canlı Hayvan Gemisi. Aslında, Uruguay ile Türkiye arasında adeta bir ring seferinde olan Almawashi; 10 Ağustos’ta Uruguay’ın Montevideo limanından yola çıkarak, 4 Eylül sabaha karşı 03:18’de İskenderun Limanı’na demirledi. Gemi bir önceki seferinde de 4 Haziran’da yine Uruguay’ın Montevideo limanından yola çıkmış ve 5 Temmuz’da İskenderun limanına ulaşmıştı.

Sabaha karşı 03:18’de limana yanaştığı öğrenilen gemideki hayvanların sağlık durumları, yolculuk koşulları ve hayvanlara yapılan analizlerle ilgili tabii ki bir bilgimiz yok. Yaklaşık 25 günlük denizaşırı yolculuk sonrasında Türkiye’ye ulaşan gemide yasal işlemlerin ne zaman ve hangi şartlarda yapıldığını bilmiyoruz. Gemi birkaç gün içinde tüm hayvanları teslim ederek tekrar Uruguay’a dönecek ve bizler bilgi çağında yaşayıp, bilgisiz kaldığımız bu ortamda; hiç ummadığımız bir yerde, hiç beklemediğimiz bir anda karşımızda bu etleri Türkiye menşeili olarak bulacağız. 

Bunu bilmenin tek yolu olan Menşei bilgisi ise bir süredir tüketiciye sürekli tek bir ülke adı veriyor; Türkiye. Şu anda ucuz et satan tüm marketlerde olduğu gibi Et ve Süt Kurumu mağazalarının tamamında satılan etlerin Menşei olarak Türkiye gözüküyor. Bu durum açık ve net olarak gösteriyor ki, ithal edilen hayvanların menşei bilgisi tüketiciye doğru yansıtılmıyor. Oysa ki Gümrük Kanunu 18. Maddesi 1. fıkrası açık ve net olarak şunu söylüyor; “Tümüyle bir ülkede elde edilen veya üretilen eşya, o ülke menşelidir” Aynı maddenin bir sonraki fıkrasının (c) bendinde ise; “Tümüyle bir ülkede elde edilen veya üretilen eşya ifadesinden; O ülkede doğan ve yetiştirilen canlı hayvanlar anlaşılır” deniliyor. Yani bir canlı hayvan Örneğin; Uruguay’dan geldiyse bu hayvanın Menşei net olarak Uruguay’dır.